Oranje zwanen (‘lichthinder’) en betrouwbare overheid
Geschreven op: | Door: Peter van den Berg
Oranje zwanen en een gemeente die haar huiswerk opnieuw moet doen. Zomaar wat opmerkingen die ik in ons Gouwedorp hoorde. Ja, het college moet een nieuw besluit nemen. Ja, het is goed als lichthinder wordt teruggedrongen. De gemeente moet daarin een betrouwbare overheid zijn. Toezien op naleving regels én rekening houden met belangen als duurzaamheid, werkgelegenheid, bestaanszekerheid van ondernemers en staan voor de keuze die we eerder hebben gemaakt, namelijk een goed en ruimtelijk verantwoord ondernemersklimaat in de glastuinbouw.
Wat is er aan de hand?
Oranje of roze zwanen, Greenport, werkgelegenheid, betrouwbare overheid en wie is staatsrechtelijk bevoegd. Zomaar wat kernwoorden die bij mij opkwamen toen de D66-fractie een tweetal uitspraken op de agenda van de besluitvormende gemeenteraad wilde plaatsen.
Op 23 november 2016 heeft de Raad van State namelijk in een tweetal uitspraken besloten dat het college van Waddinxveen opnieuw op de bezwaren van een burger moet besluiten. Het gaat om een zogenaamd maatwerkbesluit waarin de Omgevingsdienst namens de gemeente heeft besloten dat een tweetal rozenkwekers tijdelijk meer licht mogen ‘uitstoten’ dan volgens het de wet- en regelgeving is toegestaan. De uitspraken van de Raad van State kunt u nalezen vinden op
- www.raadvanstate.nl/uitspraken/zoeken-in-uitspraken/tekst-uitspraak.html?id=89478
- www.raadvanstate.nl/uitspraken/zoeken-in-uitspraken/tekst-uitspraak.html?id=89479
Zoals u in deze uitspraken kunt lezen doet de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State geen inhoudelijke uitspraak maar meer een procedurele, namelijk dat een bewoner op 2 kilometer afstand wel belanghebbend is en daarom het college opnieuw en nu nader gemotiveerd een beslissing op dit bezwaarschrift moet nemen.
Feitelijke situatie
Waddinxveen ligt aan de rand van de Greenport Westland-Oostland. Wie ooit bij Kom-in-de-Kas of op andere momenten een glastuinbouwbedrijf bezoekt raakt onder de indruk van innovatie en de omvang van aantal arbeidsplaatsen. Vanuit de Vierde Nota Ruimte en ontwikkelingen in de Zuidplaspolder, we hebben het dan over medio 2004, is besloten deze ontwikkelingen te faciliteren. Daarbij zijn nadrukkelijk wensen geuit en afspraken gemaakt rondom bereikbaarheid en kwaliteit van de leefomgeving. Even een zijpaadje, al die ruimtelijke ontwikkelingen en mogelijkheden hebben er overigens toe geleid dat Waddinxveen in 2014 de meest agrarisch-vriendelijke gemeente van Nederland is geworden. Bij de ontwikkelingen van Glasparel+ en het bestemmingsplan Zuidplas-Noord zijn enerzijds de ontwikkelmogelijkheden van de glastuinbouw stevig verruimd maar is vanuit de gemeenteraad serieus en stevig benadrukt dat de lichthinder niet mag toenemen. Een standpunt dat overigens goed aansluit bij de stringentere voorschriften van het Activiteitenbesluit. Overigens moeten we oppassen de problematiek niet te groter te maken dan zij is…. Alleen rozenkwekers, en daar hebben wij er in Waddinxveen twee van, hebben vanwege de lastige combinatie teeltklimaat en belichting op dit moment enige moeite om te voldoen aan de regelgeving. Echter, bij nieuwe kassen komt deze problematiek zelden voor en op dit moment zijn er ook onderzoeken naar andere vormen van belichtingstechniek waardoor toch weer aan de regelgeving wordt voldaan.
Met elkaar weten we dat voor de wat oudere glastuinbouwgebieden minder strenge regels gelden dan voor nieuwe ontwikkelingen.
Allereerst moeten wetten en regelingen nageleefd worden. Dit betekent dat regels nageleefd behoren te worden, ook als het gaat om ‘lichtuitstoot’. Echter… de wet zelf geeft een legale ‘ontsnappingsroute’ via een maatwerkbesluit. Een maatwerkbesluit is geen gedoogbesluit: iets wat gedoogd wordt blijft in strijd met de wet en daarmee illegaal. Kortom, als er in nabije toekomst aan de regels kan worden voldaan en daar ook actief naar zo’n situatie wordt gewerkt kan het college een maatwerk besluit nemen.
Lesje staatsrecht
Een maatwerkbesluit over lichthinder is staatsrechtelijk gezien een collegebesluit en valt niet onder de verantwoordelijkheid van de gemeenteraad. Hierover een discussie voeren in de raad zou dus niet voor de hand liggend zijn. Dat het presidium besloten heeft de uitspraken uiterst terughoudend te laten bespreken in de gemeenteraadsvergadering is een goede keuze. Toch kwam er onverwachts een eenzijdig geformuleerde motie. Een motie waarin niet alle belangen genoemd en afgewogen werden. Daarom heb ik de behoefte om via deze weblog toch wat tekst en uitleg te geven.
Hoe staat de PCW hierin?
Allereerst hebben we de uitspraak van de Raad van State als onafhankelijke bestuursrechter te respecteren en uit te voeren. Die uitvoering is aan het college en niet aan de gemeenteraad. Uiteraard heeft de PCW-fractie een standpunt. Een standpunt op basis van een afweging van alle belangen.
Zoals aan het begin opgemerkt wordt op menig verjaardag, vooral in najaar en winter en vooral bij laaghangende bewolking, gesproken over oranje zwanen. We hebben het dan over de lichthinder van de diverse kassengebieden in onze woon- en leefomgeving. Maar daarmee is de discussie niet beëindigd.
Maar als betrouwbare overheid moeten we ook staan voor ons beleid. In 2004 is gekozen om zowel woningbouw, glastuinbouw en bedrijfsleven aan de zuidwestkant van Waddinxveen toe te staan. Deze functiewijziging van landelijk naar stedelijk, van open naar bebouwd was een bewuste keuze en daar horen ook ‘consequenties’ bij. Consequenties die toen ook overdacht en doordacht zijn. En op basis van die keuzes hebben ontwikkelaars en ondernemers investeringen gedaan en plannen ontwikkeld. Daarbij moeten we oppassen dat we niet in het negatieve blijven hangen. De glastuinbouwsector in onze regio, onderdeel van de Greenport (één van de vijf in Nederland) Westland-Oostland is naast een ‘banenmotor’ ook een bron van export (omzet/economie) en een bron van voedselproductie. De keuze in 2004, ik was toen duo-raadslid, was een lastige, gaan we van dorps naar stedelijk…. maar omdat er toen bewust is gekozen voor een goede ruimtelijke ontwikkeling met duidelijke kwaliteitsafspraken sta ik daar, ook als voormalig lid van het Algemeen Bestuur van de Grondbank RZG en de ROZ, daar volledig achter.
Nog iets concreter of meer specifiek: dat lichthinder mag verminderen is goed en komt de leefomgeving ongetwijfeld ten goede. De problematiek is, gelet op het feit dat het gaat in onze gemeente om twee ondernemers gaat, beperkt waarbij ik begrepen heb dat naast de stringentere regelgeving in de nabije toekomst deze ondernemers er op gebied van innovatie en techniek ook alles aan doen om op relatief korte termijn aan de wet- en regelgeving te voldoen.
Wanneer is ook al weer de volgende Kom-in-de-kas? Ik hoop er weer naar toe te gaan……..
Peter van den Berg
(raadslid PCW-fractie)
