Wat 'bezielt' die raadsleden toch?!
Geschreven op: | Door: Peter van den Berg
De afgelopen weken ‘woedt’ er weer een discussie over de beloning en werkdruk van gemeenteraadsleden. Aanleiding van deze discussie zijn de gemeenteraadsverkiezingen die DV woensdag 21 maart 2018 (op mijn verjaardag….) worden gehouden. Hoe vindt je beschikbare en goede kandidaten die ook veel tijd willen ‘opofferen’ aan de lokale politiek? De discussie werd indirect wat aangewakkerd door rapporten van het Sociaal Cultureel Planbureau en het NOS Raadsledenonderzoek. Dat laatste onderzoek kwam afgelopen maandag uit.
In het programma U Vandaag van RTV Utrecht (U Vandaag, maandag 11 december) mocht ik kort reageren op het onderzoek van de NOS. Mooie en leuke ervaring na een eerdere uitzending over het Zakboek Raadsleden (U Vandaag, woensdag 20 september).
Uitkomsten NOS Raadsledenonderzoek
De uitkomst van het NOS Raadsledenonderzoek is dat 75% van de gemeenteraadsleden door wil na verkiezingen. Positief is dat men het gevoel heeft wat voor de gemeente te kunnen betekenen, de contacten met de inwoners en de sfeer in de fractie. Negatief zijn werkdruk, vergoeding en in mindere mate sfeer in de raad (kwaliteit raadsleden). De uitkomsten zijn heel herkenbaar en goed verklaarbaar. Bij het schrijven van ons Zakboek Raadsleden hebben we ook veel bestuurders en raadsleden gesproken. De onderzoeksresultaten komen wat dat betreft helemaal overeen met wat wij uit de gesprekken hoorden.
Persoonlijk
Ik ben nu zelf bijna 12 jaar gemeenteraadslid. Daarvoor was ik bijna 6 jaar burgerraadslid. Met veel plezier. Het is gewoon mooi om in het hart van de democratie werkzaam te zijn en invloed uit te mogen oefenen. Direct contact met de burger, dichtbij en je eigen leefomgeving. Het raadslidmaatschap werkt twee kanten op: je kunt kennis en ervaring inbrengen waar de raad en gemeentebestuur profijt van hebben en anderzijds leer je ook enorm veel en ontmoet je heel diverse personen en neem je kennis van veel interessante zienswijzen. Dat hart of de drive is een kernwoord. Anders haak je snel af.
Werkdruk
Ik werd in 2000 politiek actief, eerst als burgerraadslid, sinds 2006 als gemeenteraadslid. De werkdruk ervaarde ik in het begin hoger dan nu. Om er in te komen lees je hele notities, bestemmingsplannen etc. Natuurlijk veel te veel, maar ik heb er nu profijt van. Gemeenteraadswerk vergt mij nu ongeveer drie dagdelen in de week en op zich goed inpasbaar.
Vergoeding
Het is reëel dat je als gemeenteraadslid een vergoeding krijgt. Je steekt er veel tijd in en het is een hele verantwoordelijkheid. Een deel van de raadsvergoeding besteed ik daadwerkelijk aan het kopen van verlof zodat ik ook wel thuis ben.
Kwaliteit
Zorgpunt is de kwaliteit. In goed drie maanden tijd werden er van ons Zakboek Raadsleden al zo’n 400 tot 450 exemplaren verkocht. Daaruit blijkt dat er in een behoefte wordt voorzien en vraag is. Raadsleden willen zich wel degelijk verdiepen in hun verantwoordelijkheden. Een soort minimumeis voor raadsleden vind ik niet reëel en is strijdig met beginsel van evenredige vertegenwoordiging. Wel zouden gemeenteraden meer geld moeten beschikbaar stellen voor training. Denk dan niet alleen aan een debattraining maar ook over gemeentefinanciën (hoe lees ik een begroting of jaarrekening), ruimtelijke ordening (hoe zit systeem ruimtelijk beleid in elkaar, vergunningverlening etc.). en sociaal domein. Investeer ook in goede relatie ambtenaren en bestuur. Het zijn twee aparte werelden en als je elkaar niet verstaat dan heeft dat gevolg voor het debat ……….
Peter van den Berg
(gemeenteraadslid)
